De Davidster van Loenen
De 24-jarige Fransman Robert Etlin was als piloot ingedeeld bij de Vrije Franse Luchtmacht in de groep Alsace. Deze groep vormde het 341 Squadron van de Royal Air Force en vloog met Spitfire jachtvliegtuigen. Na de invasie in Normandië volgde dit squadron het front en opereerde eerst vanuit Noord-Frankrijk, daarna vanuit België en vervolgens vanuit Zuid- Nederland.
Op de 21e maart 1945 stijgt Robert Etlin op van het vliegveld Schijndel in het bevrijde deel van Nederland. Samen met een andere Spitfire voert hij een ‘armed reconnaissance’ uit. Dat betekent dat ze elk doel mogen aanvallen dat de moeite waard lijkt. Beide Spitfires hebben behalve hun boordkanonnen elk twee bommen onder de vleugel.
Robert en zijn ‘wingman’ vliegen boven Gelderland. Vanuit een bosrand bij de Vrijenbergweg in Loenen worden beide Spitfires plotseling hevig beschoten. Robert zet direct de aanval in met zijn boordkanonnen. Helaas treft het luchtdoelgeschut één van zijn bommen, die ontploft. De Spitfire stort neer en Robert vindt daarbij de dood.
De toenmalige Loenense dominee zorgt er voor dat de omgekomen vlieger, die van joodse afkomst is, op de hervormde begraafplaats wordt begraven. Veel Loenenaren leggen ondanks een Duits verbod bloemen op het graf.
Robert Etlin is in juli 1949 herbegraven in Parijs. Op de plek waar Robert sneuvelde werd een houten kruis geplaatst. Na overleg met de familie Etlin is het houten kruis vervangen door een roodbruine, granieten, gedenksteen. Op de steen staat een tekst in het Frans en in het Nederlands: Hier liet ik mijn leven voor uw vrijheid, 21 maart 1945. Passant bezin u.
Voor de onthulling op 20 januari 1975 was de gehele familie Etlin naar Loenen gekomen om samen met vele Loenenaren bij deze plechtigheid aanwezig te zijn. Elk jaar op of rond 21 maart leggen de leerlingen van groep 7 en 8 van “De Poort” een krans en herdenken Robert Etlin. Om de vijf jaar vindt hier op 4 mei de dodenherdenking plaats.
De betrokkenheid van de Loenense bevolking was voor de familie Etlin aanleiding om de stichting 'Fondation Robert Etlin' op te richten. Met geld uit de stichting bezoeken de leerlingen van groep 7 en 8 van de basisscholen in Loenen het museum in Westerbork, of het Anne Frank-huis of het Joods Historisch Museum in Amsterdam.
Zo houdt de familie van een bij Loenen gesneuvelde Franse piloot op unieke wijze de nagedachtenis aan hun zoon levend.
Kort voor de herdenking op 25 maart 2022 werd bekend dat de familie Russel-van Nispen tot Pannerden een stukje grond van hun terrein af heeft gestaan om hierop het monument te kunnen plaatsen.
Als dank daarvoor ontving mevrouw Theresia Russel-van Nispen tot Pannerden destijds een zijden sjaal van de familie Etlin die al die jaren bewaard is gebleven. Nabestaanden hebben de sjaal aan de school aangeboden met het verzoek er een goede bestemming voor te vinden. In het begeleidende briefje staat:
‘Foulard gekregen van de heer en mevrouw Etlin, Frans-Joods echtpaar wiens zoon als piloot door de Duitsers werd neergeschoten boven Loenen en waar op ons terrein naast de boerderij “Het Blik” voor hem een gedenkteken werd geplaatst.
Familie Van der Klei-Russel’
Klik op onderstaande afbeeldingen om die op ware grootte te zien.
