Lida Kropveld

Lida Kropveld

Lida Kropveld is op 18 februari1939 geboren in Amsterdam als dochter van David Kropveld en Annie Kropveld-Plas.

David en Annie hebben elkaar leren kennen op de korfbalvereniging. Ze trouwen in april 1937 in Amsterdam.  Op hun trouwdag nemen ze een pan kippensoep mee in hun auto voor het feest dat later die dag zal plaatsvinden

Een paar maanden na de geboorte wordt David opgeroepen voor de voormobilisatie. Om dicht bij David te zijn, verhuist Annie mee naar een pension in Emmen. Daar vieren ze de eerste verjaardag van Lida

Als de oorlog uitbreekt en David tewerk wordt gesteld, nemen Anne en Lida hun intrek bij een onderwijzer in Schoonoord. Nu de Duitsers steeds meer in de buurt komen, voelen ze langzaam de dreiging toenemen. Ze verhuizen terug naar Amsterdam naar het Afrikanerplein. David heeft het lichamelijk zwaar met de werkverschaffing en wordt uiteindelijk afgekeurd. Hun baby huilt veel en loopt achter in de ontwikkeling. Ze worden uiteindelijk doorverwezen naar het Binnen Gasthuis voor een onderzoek van Lida. Lida blijkt inderdaad achter te lopen in haar ontwikkeling en ze geven haar het stempel ‘debiel’ en het advies wordt gegeven Lida onder andere kinderen te brengen en zo gaat ze naar de joodse crèche aan de Plantage Middellaan.

Als Annie ziet dat in de buurt van haarhuis Joden worden opgepakt, besluit ze om te vluchten.
Ze tornt de sterren van de jas, pakt een klein koffertje in, zodat het niet teveel zal opvallen. En als David thuiskomt, gaan ze op stap en reizen naar Putten.

Hier is een kamphuis van een vriendin. Maar bij de camping staat een bord ‘voor joden verboden’. Dat voelt niet veilig en dus slaan ze hun tentje op bij een boer in de buurt.

Ze zijn precies op tijd vertrokken want, als ze net weg zijn valt in Amsterdam in hun huis een oproep op de deurmat voor deportatie. Het is dan half juli 1942. Maar het is moeilijk om op de camping te blijven met een kind dat veel huilt.

Ze besluiten Lida naar de ouders van David in Amsterdam te brengen. Ze blijven zelf 6 weken in de tent en David gaat af en toe naar Amsterdam. Annie durft dat niet met haar zwarte haar.

Tenslotte worden ze in Putten verraden en gaan ze terug naar Amsterdam. Het valt niet mee met een kind dat veel huilt en ze zijn bang om opnieuw verraden te worden Ze besluiten Lida naar het Apeldoornsche Bosch te brengen. ‘Dat halen ze niet leeg, want aan achterlijke mensen hebben ze natuurlijk niets, die kunnen niet werken’ zo zegt dokter Musaph tegen hen.

Op 9 oktober 1942 wordt Lida naar het Apeldoorn gebracht met een ambulance. Daarna hebben Annie en David Lida niet meer gezien. Reizen is gevaarlijk en ze zijn bang dat Lida ook weer helemaal van slag zal raken als ze haar ouders zal zien.

Dan horen ze rond 20 januari 1943 geruchten over het leeghalen van het Apeldoornsche Bosch en besluiten ze Lida op te halen. Maar Annie voelt het op weg naar Apeldoorn al aan. Ze zijn te laat. De patiënten zijn al weg en David en Annie zien hoe het verplegend personeel nu in treinen wordt gestopt.

Ze spreekt één van de verpleegsters aan en die vertelt hoe ze Lida nog extra warm heeft inpakt.

Ze gaan terug naar Amsterdam. Annie heeft nog de hoop dat Lida naar Westerbork is gebracht en probeert via een kennis informatie in te winnen.

Maar het dringt al snel door dat ze daar niet is geweest. David raakt in een diepe crisis.

Tijdens hun onderduik wordt op 18 februari1945 wordt Jetty geboren. Het is precies 6 jaar na de geboorte van Lida. Gelukkig is dan de oorlog snel voorbij

Na de bevrijding blijken veel familieleden vermoord te zijn.  David en Annie nemen dan een neefje en een nichtje in huis van vermoorde familieleden. Voor Jetty lijkt het net alsof ze een broertje en een zusje had en pas later dringt door dat dat niet zo is en welk drama erachter zit.

Over Lida wordt niet meer gesproken tot 1989. Dan lukt het Jetty, die inmiddels psycholoog is, haar moeder het verhaal te laten vertellen. En haar moeder is blij dat ze het verhaal dan kwijt kan.

In 2022 is er een Stolperstein voor Lida gelegd op de Lepelstraat 7, het adres waar ze bij haar grootouders woonde, voordat ze naar Apeldoorn ging.

Voor dit verhaal is gebruik gemaakt van het boek “Waar ben je thuis”, van Aaltje van Zweden (1922)

‍