Het muurmonument van Loenen

Een kinderrijk gezin, de familie Macrander, met tien kinderen, vond er onderdak, samen met de families Daniels, Kroes, Hermsen en moeder en dochter Berends.  Op 10 december 1944 sloeg het noodlot toe: bij een bombardement op de spoorlijn werd ook hotel Boschoord geraakt. Er vielen 35 dodelijke slachtoffers, waaronder de familie Put die voor deze luchtaanval een toevlucht in het hotel had gezocht.

De verbijstering in Loenen was algemeen. De drie bommen, waarvan er één in een weiland terechtkwam, werden afgeworpen door Britse vliegtuigen. Maar Boschoord - het vroegere stationskoffiehuis - was niet het doel. Al spoedig deden geruchten de ronde dat het stationsrestaurant van Lochem het werkelijke doelwit was. Dat was een munitieopslagplaats; Loenen en Lochem schelen maar een paar letters.

Huub van Sabben van de Stichting voor Historisch Onderzoek in Deventer heeft nagegaan hoe deze luchtaanval is verlopen. Hij stelt dat de slachtoffers zijn gevallen door een ordinaire afzwaaier, van een bom die een fractie te vroeg of te laat afgeworpen werd. ''In het Public Record Office in Londen is de aanval op Loenen terug te vinden. Te lezen valt hoe zes Spitfires, met bommen bewapend, omstreeks 13.25 uur startten voor een aanval op de spoorlijn Apeldoorn-Zutphen; spoorlijnen werden bijna rond de klok gebombardeerd om de aanvoer van Duits materieel naar de fronten onmogelijk te maken. Aangezien het weer niet ideaal was - een veel te lage bewolking - besloot de vluchtcommandant omstreeks 14.00 uur het spoor Apeldoorn-Dieren te bombarderen. Het squadronlogboek vermeldt dat de spoorlijn geraakt werd, maar ook... een gebouw, met kaartcoördinaat E.855910. Dat blijkt een punt aan de spoorlijn ten noorden van Eerbeek te zijn - het stationskoffiehuis van Loenen?''

Op de R.K. begraafplaats van Loenen staat een grafmonument, waar de namen van 21 omgekomen evacués op staan vermeld. Op 10 december 1994, precies vijftig jaar na de ramp, woonden talrijke evacués een kranslegging bij, die werd gevolgd door een requiemmis in de kerk.
Onder het monument zijn 21 slachtoffers begraven; 3 anderen rusten in graven in de onmiddellijke omgeving daarvan. De overige 11 slachtoffers werden begraven op het Nederlands Hervormde kerkhof in Loenen; 7 van hen zijn later herbegraven op Moscowa in Arnhem.

Op 10 december 2014 vond er een tweede herdenkingsdienst plaats in de St. Antoniuskerk te Loenen. De dienst werd geleid door Pastor Wim Vroom van de H.H. Franciscus en Clara parochie, het koor zong en dominee Hans van Driel las psalm 103.
Mevrouw Elly Frequin-Velthuis, die in 1944 als evacué uit Arnhem een zestal weken in hotel Boschoord verbleef, vertelde over haar herinneringen aan die periode. Mevrouw Corrie de Kool-Verhoog deed verslag van haar onderzoek naar de toedracht van deze rampzalige gebeurtenis en maakte duidelijk waar de 35 slachtoffers ten slotte zijn begraven. Nabestaande Paulus Gabriël schetste de omstandigheden waaronder in hotel Boschoord in 1944 werd geleefd en gewoond.  Wim Wissing, die als baby het bombardement overleefde, maar zijn vader en broertje verloor, eerde net als in 1994 de slachtoffers door hun namen voor te lezen.
Na de dienst werden er bloemen gelegd en kaarsen geplaatst bij het grafmonument voor de 21 slachtoffers en het graf van drie anderen op de R.K. begraafplaats. Datzelfde gebeurde op het kerkhof bij de Protestantse kerk voor de overige slachtoffers.

De grafsteen voor de 21 evacués groeide in de beleving van veel inwoners van Loenen tot een symbool voor de ramp die het dorp op 10 december 1944 trof.

Sinds 18 april 2015 herinnert het muurmonument op de zijgevel van het vroegere hotel Boschoord aan deze verschrikkelijke gebeurtenis. Het eert alle 35 daarbij omgekomen slachtoffers. Bij de onthulling hebben burgemeester drs. C.J.G.M. Berends, de heer Maarten de Vries en Paulus Gabriel het woord gevoerd

Mevrouw Corrie de Kool-Verhoog heeft in 'De Marke' in twee artikelen uitgebreid verslag gedaan van het bombardement en de gevolgen daarvan: ‘Het drama Boschoord - 10 december 1944’ en ’70 jaar na het drama Boschoord’. RTV Gelderland maakte een filmpje over het verhaal van Joop, een overlevende uit het gezin Macrander.

Slachtofferlijst
Bekijk hier de slachtofferlijst