Herdenking bij monument De Dwangarbeider op 29 november 2024
De herdenking bij het monument De Dwangarbeider vindt dit jaar plaats op 29 november om 13.00 uur.
Ontvangst in de Burgerzaal is vanaf 12.30 uur.
Daar start ook om 13.00 uur de herdenkingsplechtigheid.
Tachtig jaar geleden, op 2 oktober 1944 en op 2 december 1944, werden er in Apeldoorn circa 11.000 mannen tijdens een razzia opgepakt en bijeengedreven op het Marktplein van Apeldoorn. Op 2 oktober 1944 werden zo'n 4.000 dwangarbeiders lopend afgevoerd naar de lJssellinie. Daarvan kwamen er zo'n 3.500 binnen een maand terug.
Op 2 december 1944 werden zo'n 4.500 dwangarbeiders per trein afgevoerd naar de lJssellinie. Hiervan kwamen er ongeveer 850 in Kamp Rees terecht. Daar heerste een verschrikkelijk regime. Van de 3.500 Nederlandse dwangarbeiders overleden tussen de 10 en 15 %.
De razzia's die zowel in oktober als in december 1944 werden gehouden, waren niet de eerste momenten waarop Apeldoornse mannen als dwangarbeider in Duitsland te werk werden gesteld. Na recent onderzoek is gebleken dat er al vanaf 1940 vele Apeldoornse mannen als dwangarbeider te werk werden gesteld in Duitsland. Zij waren destijds werkloos en werden verplicht uitgezonden naar Duitsland.
Op 27 juli 1940 kregen zo'n 2OO Apeldoorners te horen dat zij in Duitsland moesten gaan werken, anders werd hun uitkering ingetrokken. Een van hen was de heer Evert Vermeer uit Apeldoorn. Hij is samen met 32 anderen, op 14 november 1940, in Berlijn-Mariënvelde omgekomen. Op dat moment beschoten de geallieerden vanuit de lucht de stad Berlijn. Het Duitse luchtafweergeschut haalde toen 3 van de 12 vliegtuigen neer en een ervan kwam op de barak terecht waarin de mannen toen verbleven.
ln totaal vonden daar toen 33 arbeiders de dood: twintig Nederlanders, acht personen uit Tsjechoslowakije, twee Duitsers en drie personen van onbekende nationaliteit.
Om deze nieuwe inzichten een plek te geven, wordt er bij het monument 'De Dwangarbeider' op het Marktplein, op 29 november een nieuw informatiebord onthuld ter nagedachtenis aan alle slachtoffers die ten gevolge van dwangarbeid zijn overleden in de jaren 1940 tot en met 1945.
Na deze onthulling, wordt na het hoornsignaal een minuut stilte gehouden, gevolgd door het Wilhelmus en de krans- en bloemlegging.
De Stichting Dwangarbeiders wordt bij deze herdenking ondersteund door kinderen van Montessorischool Passe Partout en door leden van de Koninklijke Mareschaussee.
Voor meer informatie kunt u terecht op de website van de Stichting Dwangarbeiders.
